Rybnicka Kuźnia

Historia miasta i jego dzielnic
Awatar użytkownika
AFRO
Nadszyszkownik Generalny
Posty: 3910
Rejestracja: 3 sty 2007, o 22:49
Lokalizacja: Rybnik

Rybnicka Kuźnia

Nieprzeczytany post autor: AFRO »

Czy ktoś z Was jest w posiadaniu fotografii kuźni na "Rybnickiej Kuźni". W całkowitą ruinę padła zaledwie z 15 lat temu. Może ktoś ją uchwycił? A może ktoś ma jeszcze wcześniejszą fotkę? Szukam do artykułu.

Awatar użytkownika
AFRO
Nadszyszkownik Generalny
Posty: 3910
Rejestracja: 3 sty 2007, o 22:49
Lokalizacja: Rybnik

Re: Rybnicka Kuźnia

Nieprzeczytany post autor: AFRO »

Sam sobie odpowiem, znalazłem tylko i aż tyle. Ma ktoś coś więcej?

http://www.historiarybnika.republika.pl ... bnika.html
Załączniki
filia.jpg

Awatar użytkownika
woytas
Nadszyszkownik Generalny
Posty: 7386
Rejestracja: 6 gru 2006, o 21:33
Lokalizacja: Stolica regionu
Kontakt:

Re: Rybnicka Kuźnia

Nieprzeczytany post autor: woytas »

Byłem tam w piątek i zostało trochę gruzu i płyta betonowa - chyba strop
Księga Ezechiela: 25,17. "Ścieżka sprawiedliwych wiedzie przez nieprawości samolubnych i tyranię złych ludzi. Błogosławiony ten, co w imię miłosierdzia i dobrej woli prowadzi słabych doliną ciemności, bo on jest stróżem brata swego i znalazcą zagubionych dziatek. I dokonam srogiej pomsty w zapalczywym gniewie, na tych, którzy chcą zatruć i zniszczyć moich braci; i poznasz, że Ja jestem Pan, gdy wywrę na tobie swoją zemstę". BAAM! BAAM! BAAM!

grsq
Szeregowy
Posty: 3
Rejestracja: 15 kwie 2014, o 09:45
Lokalizacja: Rybnik

Re: Rybnicka Kuźnia

Nieprzeczytany post autor: grsq »

W książce "szpital za czerwonym murem" jest kilka zdjęć.
Mogę zeskanować więcej.
Woytas- geocach? :)

Awatar użytkownika
woytas
Nadszyszkownik Generalny
Posty: 7386
Rejestracja: 6 gru 2006, o 21:33
Lokalizacja: Stolica regionu
Kontakt:

Re: Rybnicka Kuźnia

Nieprzeczytany post autor: woytas »

uhu :>
Księga Ezechiela: 25,17. "Ścieżka sprawiedliwych wiedzie przez nieprawości samolubnych i tyranię złych ludzi. Błogosławiony ten, co w imię miłosierdzia i dobrej woli prowadzi słabych doliną ciemności, bo on jest stróżem brata swego i znalazcą zagubionych dziatek. I dokonam srogiej pomsty w zapalczywym gniewie, na tych, którzy chcą zatruć i zniszczyć moich braci; i poznasz, że Ja jestem Pan, gdy wywrę na tobie swoją zemstę". BAAM! BAAM! BAAM!

Awatar użytkownika
AFRO
Nadszyszkownik Generalny
Posty: 3910
Rejestracja: 3 sty 2007, o 22:49
Lokalizacja: Rybnik

Re: Rybnicka Kuźnia

Nieprzeczytany post autor: AFRO »

grsq pisze:W książce "szpital za czerwonym murem" jest kilka zdjęć.
Mogę zeskanować więcej.
Jasne! Wklejaj tu!

JW2015
Szeregowy
Posty: 5
Rejestracja: 5 sie 2015, o 12:00

Re: Rybnicka Kuźnia

Nieprzeczytany post autor: JW2015 »

Witam,
Mój praprapraprapradziadek był w Rybniku kowalem i interesują mnie wszelkie informacje dotyczące kuźni. Wyczytałem że w 1740 nad Stawem Ligockim (Ellguter Teich) wybudowano dwa piece (Frischfeuern), a później wybudowano jeszcze jeden przy młynie w Paruszowicach. Dalej jednak źródło mówi o 3 kuźniach (koło Ligoty i Kuźni Rybnickiej) i nie wiem czy te dwie kuźnie nad Stawem Ligockim to były właśnie kuźnie rybnickie, czy tez inne? W ogóle to gdzie mógł znajdować się Staw Ligocki? Chyba żeby to była pomyłka i chodziło o Jezioro Rybnickie, gdzie w 1740 miałby powstać dwa piece?
Pozdrawiam serdecznie,
JW

tomrybnik
Kapral
Posty: 194
Rejestracja: 25 kwie 2011, o 22:52
Lokalizacja: Rybnik

Re: Rybnicka Kuźnia

Nieprzeczytany post autor: tomrybnik »

w Raciborskim Archiwum Państwowym mogą być jakieś informacje, mają tam dużo dokumentów o m.in. o rybnickich kopalniach, szpitalu na Gliwickiej (o pacjentach też :D ), więc może coś tam być o kuźni :)

Awatar użytkownika
AFRO
Nadszyszkownik Generalny
Posty: 3910
Rejestracja: 3 sty 2007, o 22:49
Lokalizacja: Rybnik

Re: Rybnicka Kuźnia

Nieprzeczytany post autor: AFRO »

W 1740 r. założono 2 fryszerki, zlikwidowane w 1808 r. W latach 1821-1822 powstała nowa o nazwie “Karstenhütte”. Staw Ligocki - oczywiście na Ligocie :)

Mapa z 1810 r.
Załączniki
Ligocki Staw.jpg

mirka1958
Kapral
Posty: 195
Rejestracja: 6 wrz 2012, o 19:01
Lokalizacja: BRD

Re: Rybnicka Kuźnia

Nieprzeczytany post autor: mirka1958 »

Na temat stawu.Dowiedzialam sie od Ellgutowianina / :roll: / .

Miedzy karczma przy kuzni ligockiej/potem byl tam bar/ jadac mniej wiecej w strone Zor,tak okolo 200 m, byl z lewej strony dosyc duzy staw, przy ktorym byl tartak.
Wlascicielem stawu i tartaku byl niejaki Szwert.

Moj tata jest urodzony w Ligocie no i cala rodzina mojej babci tam mieszkala i mieszka.
mireczka

mirka1958
Kapral
Posty: 195
Rejestracja: 6 wrz 2012, o 19:01
Lokalizacja: BRD

Re: Rybnicka Kuźnia

Nieprzeczytany post autor: mirka1958 »

Poprawka : pomylilam sie, staw byl miedzy karczna w Ligocie a droga na lewo do Rybnickiej Kuzni.
Wlasciciel nazywal sie Szweter.
mireczka

Awatar użytkownika
woytas
Nadszyszkownik Generalny
Posty: 7386
Rejestracja: 6 gru 2006, o 21:33
Lokalizacja: Stolica regionu
Kontakt:

Re: Rybnicka Kuźnia

Nieprzeczytany post autor: woytas »

Do ligockiej kuźni?
Księga Ezechiela: 25,17. "Ścieżka sprawiedliwych wiedzie przez nieprawości samolubnych i tyranię złych ludzi. Błogosławiony ten, co w imię miłosierdzia i dobrej woli prowadzi słabych doliną ciemności, bo on jest stróżem brata swego i znalazcą zagubionych dziatek. I dokonam srogiej pomsty w zapalczywym gniewie, na tych, którzy chcą zatruć i zniszczyć moich braci; i poznasz, że Ja jestem Pan, gdy wywrę na tobie swoją zemstę". BAAM! BAAM! BAAM!

mirka1958
Kapral
Posty: 195
Rejestracja: 6 wrz 2012, o 19:01
Lokalizacja: BRD

Re: Rybnicka Kuźnia

Nieprzeczytany post autor: mirka1958 »

Tak. :oops:
mireczka

JW2015
Szeregowy
Posty: 5
Rejestracja: 5 sie 2015, o 12:00

Re: Rybnicka Kuźnia

Nieprzeczytany post autor: JW2015 »

Bardzo wszystkim dziękuję za kontynuację wątku. Ja doszukałem się informacji, że kowalstwo/hutnictwo w Rybnickiej Kuźni funkcjonowało co najmniej od początku XVII w., to i teraz jest jasne że piece hutnicze nad Stawem Ligockim to odrębna sprawa, podobnie jak kuźnia w Paruszowicach.

Mnie w tym najbedziej interesuje gdzie moi przodkowie (nazwisko Wechowski, Wehowski, Wehowsky) byli kowalami, bo raczej nie w samym Rybniku - nie ma ich w wykazach mieszkańców, a późniejsze metryki podają że pochodzili z części rybnickiej Śląska pruskiego - z Rybnika wyjechali pod koniec XVIIIw do Bielska i Skoczowa, czyli przez granicę do Austrii. Przypuszczam, że byli kowalami w Ligocie, gdyż znalazłem metrykę z tym nazwiskiem z której wynika, że Phillip Wehowsky pochodził właśnie z Ligoty (Elgotio) na Śląsku pruskim - tyle że Ligot było na Śląsku kilkanaście. Mimo to jest spora szansa, że tam właśnie mieszkali. Księgi metrykalne z Rybnika są w archiwum w Katowicach i ciężko do nich dotrzeć, ale będę próbował.

Pytałem w muzeum w Rybniku o dokumanty cechowe kowali, ale mnie odesłali do Raciborza. Z dostałem tylko informację o dokumantach nadawania przywilejów itp, i wygląda na to że ma niczego konkretnego o kowalach z Rybnika i okolic.

Afro, super mapa, tylko gdzie można zdobyć większy fragment? Zgaduję, że to wojenna mapa pruska, ale tej nie znalazłem w internecie. Mam tylko dostępną mapę Wernera (załączam fragment).

JW
Załączniki
Rybnik Werner mapa.png

Awatar użytkownika
AFRO
Nadszyszkownik Generalny
Posty: 3910
Rejestracja: 3 sty 2007, o 22:49
Lokalizacja: Rybnik

Re: Rybnicka Kuźnia

Nieprzeczytany post autor: AFRO »

To nie wojenna mapa. Niestety nie mogę jej udostępnić. Ale jak się zabiorę za pisanie to będzie więcej jej fragmentów w artykule na stronie. Chyba że chcesz się pod niego podłączyć z opracowaniem Rybnickiej Kuźni :)

JW2015
Szeregowy
Posty: 5
Rejestracja: 5 sie 2015, o 12:00

Re: Rybnicka Kuźnia

Nieprzeczytany post autor: JW2015 »

Mógłbym się podłączyć, gdybym wiedział że moi przodkowie byli tam właśnie kowalami. W ogóle, skoro w okolicy Rybnika było kilka kuźni i warto byłoby dotrzeć do nazwisk pierwszych kowali w okolicy (i skąd się tam wzięli ok. 1740 - moi przodkowie akurat ze Ściborzyc Wielkich albo Kobierzyc). To będzie tylko w księgach metrykalnych z Rybnika, któe dostępne są tylko w oryginałach (nie zdygitalizowane), a więc albo trzebaby zlecić to archiwum albo robić kwerendę w ramach jakiegoś projektu lokalnego/naukowego.

tomrybnik
Kapral
Posty: 194
Rejestracja: 25 kwie 2011, o 22:52
Lokalizacja: Rybnik

Re: Rybnicka Kuźnia

Nieprzeczytany post autor: tomrybnik »

A pisałem Tobie , że masz szukać w Raciborzu :)

Awatar użytkownika
AFRO
Nadszyszkownik Generalny
Posty: 3910
Rejestracja: 3 sty 2007, o 22:49
Lokalizacja: Rybnik

Re: Rybnicka Kuźnia

Nieprzeczytany post autor: AFRO »

Ale te księgi są w archiwum archidiecezjalnym, nie państwowym - w Katowicach.

Zibi
Starszy szeregowy
Posty: 83
Rejestracja: 2 wrz 2013, o 10:53

Re: Rybnicka Kuźnia

Nieprzeczytany post autor: Zibi »

JW2015 pisze:Bardzo wszystkim dziękuję za kontynuację wątku. Ja doszukałem się informacji, że kowalstwo/hutnictwo w Rybnickiej Kuźni funkcjonowało co najmniej od początku XVII w., to i teraz jest jasne że piece hutnicze nad Stawem Ligockim to odrębna sprawa, podobnie jak kuźnia w Paruszowicach.

Mnie w tym najbedziej interesuje gdzie moi przodkowie (nazwisko Wechowski, Wehowski, Wehowsky) byli kowalami, bo raczej nie w samym Rybniku - nie ma ich w wykazach mieszkańców, a późniejsze metryki podają że pochodzili z części rybnickiej Śląska pruskiego - z Rybnika wyjechali pod koniec XVIIIw do Bielska i Skoczowa, czyli przez granicę do Austrii. Przypuszczam, że byli kowalami w Ligocie, gdyż znalazłem metrykę z tym nazwiskiem z której wynika, że Phillip Wehowsky pochodził właśnie z Ligoty (Elgotio) na Śląsku pruskim - tyle że Ligot było na Śląsku kilkanaście. Mimo to jest spora szansa, że tam właśnie mieszkali. Księgi metrykalne z Rybnika są w archiwum w Katowicach i ciężko do nich dotrzeć, ale będę próbował.

Pytałem w muzeum w Rybniku o dokumanty cechowe kowali, ale mnie odesłali do Raciborza. Z dostałem tylko informację o dokumantach nadawania przywilejów itp, i wygląda na to że ma niczego konkretnego o kowalach z Rybnika i okolic.

Afro, super mapa, tylko gdzie można zdobyć większy fragment? Zgaduję, że to wojenna mapa pruska, ale tej nie znalazłem w internecie. Mam tylko dostępną mapę Wernera (załączam fragment).

JW

Autorem mapy, której fragment zamieściłeś nie jest Werner lecz Schleuen. Pochodzi ona z 1. wydania tzw. „atlasu Schleuena” i przedstawia księstwo raciborskie. "Atlas" to wydana około roku 1741 w Berlinie seria 16 map: 15 przedstawiało księstwa śląskie, 16. była mapą przeglądową całego Śląska. Ich autorem był Johann David Schleuen starszy, grafik i wydawca czynny w latach 1740-1772. Chociaż map nie wydano w formie zwartego tomu, to seria w literaturze kartograficznej nazywana jest właśnie „atlasem Schleuena”. Do każdej mapy "atlasu" dodano od jednej do trzech wedut ważniejszych miast z obszaru księstwa, w tym jego stolicy. Weduty są zazwyczaj kopiami widoków miast śląskich autorstwa Friedricha Bernharda Wernera, pochodzących z serii "Scenographia Urbium Silesiae" wydanej w roku 1737 w norymberskiej oficynie Spadkobierców Homanna. Wyjątkiem jest właśnie mapa księstwa raciborskiego: widok Raciborza nie jest wzorowany na weducie Wernera, a jego autor nie jest znany (załączam porównanie obu wedut). Obszernie o "atlasie" pisze K.Lindner w pracy "Johann David Schleuens Schlesien-Atlas mit den Randansichten von Friedrich Bernhard Werner", Jahrbuch der Schlesischen Friedrich-Wilhelms-Universität zu Breslau, Bd. 38/39, 1997/1998, 563-618

Fragment zamieszczony przez Afro to wycinek mapy "Plan Von den nächsten Umgebungen der Stadt Rybnik im Ratiborer Creise belegen". Jej autorem jest mierniczy V.Jurziczek. O tej mapie możesz dowiedzieć się więcej z artykułu P.Greinera "Plany miast pruskiego Górnego Śląska z lat 1810-1811/15", Szkice archiwalno-historyczne (Archiwum Państwowe Katowice), nr 6, 2010, 11-25
Załączniki
SchleuenRatibor_196(PorównanieWedut).jpg

Zibi
Starszy szeregowy
Posty: 83
Rejestracja: 2 wrz 2013, o 10:53

Re: Rybnicka Kuźnia

Nieprzeczytany post autor: Zibi »

Zapomniałem dodać: o "kuźnicy" w Rybnickiej Kuźni ciekawie pisze Józef Kolarczyk w książce "Śladami przeszłości Ziemi Rybnickiej" (Wydawnictwo Scriba, Racibórz, 2004). Może znajdziesz tam coś interesującego.

Przy okazji załączam "ligockie" fragmenty:
- mapy "Rybniker-Kreis", pochodzącej z "Atlas von Schlesien in Specialkarten der landräthlichen Kreise und des österreichischen Antheils" wydanego we wrocławskiej oficynie F.E.C.Leuckarta około roku 1830 (miał co najmniej trzy wydania). Autorem mapy jest Johann Bernhard Wiesner.
- sekcji nr 23 z "Topographisch-militarischer Atlas von dem souverainen Herzogthume Schlesien mit Oesterreichisch Schlesien und dem dermahlen zum Herzogthum Warschau gehörigen Neu Schlesien in 26 Blättern", Verlag des Geographischen Instituts Weimar, 1809
- mapy "Kreis Rybnik" będącej arkuszem nr 44 serii "Kreiskarten von Schlesien, herausgegeben nach der von Generalstabs-Offizieren und nach den Generalstabs-Karten bearbeiteten grossen Reymann'schen Specialkarte von Schlesien, in Maassstabe von 1/200,000 der natürlichen Grösse" (znanej też jako "Atlas von Schlesien"), Verlag von C. Flemming, Glogau, ca. 1870-1914
Załączniki
_TopographischMilitarischerAtlasSect.23(F).jpg
_RybnikerKreisWiesnerSchilling(F).jpg
_KreisRybnikAtlasVonSchlesien44(F).jpg

JW2015
Szeregowy
Posty: 5
Rejestracja: 5 sie 2015, o 12:00

Re: Rybnicka Kuźnia

Nieprzeczytany post autor: JW2015 »

Dzięki Zibi za mapy i cenne wyjaśnienia. Przy okazji Ligoty, z map chyba wynika że wcześniejszą niemiecką nazwą była Ellgot, a nazwa Ellguth pojawiła się później. Z map wynika też że z Ligoty prowadziła główna droga do Rybnika, ale takiej drogi nie było do Boguszowic. To pasuje do informacji, że Ligota z Kuźnią podlegały w XVIII i na początku XIX w pod parafię w Rybniku, a nie pod Boguszowice.

Przy okazji, znalazłem ciekawe opracowania, ale nie mam do tego dostępu:
https://books.google.pl/books?id=oTbSAA ... &q=rybniku
i
https://books.google.pl/books?id=NhYdAA ... &q=rybnika

Zibi
Starszy szeregowy
Posty: 83
Rejestracja: 2 wrz 2013, o 10:53

Re: Rybnicka Kuźnia

Nieprzeczytany post autor: Zibi »

JW2015 pisze:Dzięki Zibi za mapy i cenne wyjaśnienia. Przy okazji Ligoty, z map chyba wynika że wcześniejszą niemiecką nazwą była Ellgot, a nazwa Ellguth pojawiła się później. Z map wynika też że z Ligoty prowadziła główna droga do Rybnika, ale takiej drogi nie było do Boguszowic. To pasuje do informacji, że Ligota z Kuźnią podlegały w XVIII i na początku XIX w pod parafię w Rybniku, a nie pod Boguszowice.

Przy okazji, znalazłem ciekawe opracowania, ale nie mam do tego dostępu:
https://books.google.pl/books?id=oTbSAA ... &q=rybniku
i
https://books.google.pl/books?id=NhYdAA ... &q=rybnika


nie przesadzaj z tym brakiem dostępu
obie książki są w Bibliotece Sląskiej

JW2015
Szeregowy
Posty: 5
Rejestracja: 5 sie 2015, o 12:00

Re: Rybnicka Kuźnia

Nieprzeczytany post autor: JW2015 »

Niestety, mieszkam za granicą i mam do Biblioteki Śląskiej kawałek, musiałbym, zamawiać w bibliotece skany. Ale w Google Books też są ciekawe materiały - w załączniku od str. 46 (48 strona pliku).
Załączniki
Die_Eisen_Erzeugung_Oberschlesiens_oder.pdf
(6.72 MiB) Pobrany 46 razy

Zibi
Starszy szeregowy
Posty: 83
Rejestracja: 2 wrz 2013, o 10:53

Re: Rybnicka Kuźnia

Nieprzeczytany post autor: Zibi »

JW2015 pisze:Niestety, mieszkam za granicą i mam do Biblioteki Śląskiej kawałek, musiałbym, zamawiać w bibliotece skany. Ale w Google Books też są ciekawe materiały - w załączniku od str. 46 (48 strona pliku).
możesz jeszcze spróbować przez wypożyczenia międzybiblioteczne, chociaz nie wiem jak to dziś działa

lata temu, za "komuny"!, nie miałem problemów ze ściągnięciem do Polski książek z bibliotek w UK i Niemczech

ODPOWIEDZ