Luteranie, czyli wierni Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego

Historia miasta i jego dzielnic
Awatar użytkownika
_hipcia
Generał broni
Posty: 3688
Rejestracja: 28 lut 2007, o 19:04
Lokalizacja: Rybnik
Kontakt:

Luteranie, czyli wierni Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego

Nieprzeczytany post autor: _hipcia »

Mam poczucie, że za dużo o żydowskich mieszkańcach tu gadaliśmy i dlatego założyłam wątek o ewangelikach.

Ze strony naszej parafii wklejam takie coś:
Początki ewangelicyzmu na ziemi rybnickiej sięgają czasów Reformacji. Po początkowym rozkwicie nastała jednak kontrreformacja, i w 1629 r. ostatni ewangelicki duchowny, ks. Kissovius został zmuszony do opuszczenia Rybnika. Legalna działalność Kościoła stała się możliwa dopiero po 1742 roku, gdy Śląsk przeszedł we władanie pruskie. Liczba ewangelików w Rybniku i okolicach zaczęła znowu wzrastać w drugiej połowie XVIII w. Król pruski Fryderyk Wielki zobowiązał swego następcę Fryderyka Wilhelma do otoczenia opieką licznych inwalidów wojennych, którzy zostali ranni podczas wojen śląskich. Na mocy decyzji Fryderyka Wilhelma rybnicki zamek został przeznaczony na dom dla inwalidów wojennych i ich rodzin. Autorem przebudowy obiektu był Franz Ilgner. W zespole gospodarczym rybnickiego zamku znajdowała się nieczynna drewniana sieciarnia, wcześniej wykorzystywana do przechowywania i suszenia sieci rybackich. Obiekt ten został przez Ilgnera w 1791 r. przebudowany i przeznaczony na potrzeby rybnickich ewangelików, którzy już wcześniej, od 1788 r. zaczęli odprawiać w Rybniku nabożeństwa. Pierwszą grupę zborowników tworzyli nieliczni ewangeliccy mieszkańcy miasta i okolic, urzędnicy, a przede wszystkim inwalidzi wojenni i ich rodziny. W 1796 r. ów pierwszy, drewniany kościół uległ spaleniu. Szybko jednak został odbudowany i odnowiony. Z niewielkimi przeróbkami służył następnie rybnickim ewangelikom aż do 1853 r. Jednak w tymże roku drugi pożar spowodował takie zniszczenia, że już nie było możliwości odbudowy i postanowiono wybudować w jego miejsce nowy kościół. Wówczas powstała istniejąca do dziś murowana, otynkowana świątynia. Strop kościoła jest drewniany, okna półkoliste, ołtarz ambonowy, empory wsparte na czworobokowych filarach. Klasycystyczny wystrój pochodzi jeszcze z czasów budowy kościoła. W ołtarzu obecnie znajduje się kopia obrazu Bernarda Plockhorsta "Chrystus i syn marnotrawny", wykonana w drugiej połowie XIX wieku. Neoromańska wieża został dobudowana do budynku kościoła w 1875 r. W związku ze swym przeznaczeniem rybnicki kościół zwany był "Kościołem Inwalidów" lub - w związku z osobą fundatora - kościołem Fryderyka Wilhelma. Początkowo rybniccy ewangelicy administracyjnie związani byli z parafią w Żorach. Usamodzielnienie parafii nastąpiło po wybudowaniu nowego kościoła, czyli w 1853 r. Podczas ostatniej wojny, w styczniu 1945 r. na rozkaz komendy wojskowej ks. Christian Schwencker – ostatni przedwojenny duchowny, musiał opuścić Rybnik. Wkrótce po zakończeniu działań wojennych opiekę nad parafią przejął ks. radca Edward Romański, później długoletni radca Konsystorza, a także autor poezji ewangelickiej. Służył on w Rybniku przez prawie 40 lat. Po nim przez trzy lata w Rybniku pracował ks. Piotr Mendroch, a później przez półtora roku ks. Waldemar Szajthauer. Od lutego 1989 r. proboszczem parafii był ks. ppłk Zbigniew Kowalczyk. Po jego przejściu w 2002 r. do służby w duszpasterstwie wojskowym, proboszczem parafii został ks. Mirosław Sikora.
:arrow: http://www.rybnik.luteranie.pl/hist1.html

Może ktoś z Was wie coś więcej...

Awatar użytkownika
CRAZY !!!!!!
Sierżant
Posty: 432
Rejestracja: 7 kwie 2012, o 16:39
Lokalizacja: Rybnik

Nieprzeczytany post autor: CRAZY !!!!!! »

... jak za łebka mieszkałem na Powstańców śl. miałem sąsiadów ewangelików... byli z pochodzenia czechami...śp. państwo ZUK ... pamiętam, że mieli poważne problemy z władzami (lata 82-88) z powodu wiary... często bywała u nich milicja... chcieli ich deportować czy coś... pojade do matki to dowiem się czegoś więcej... to była podobno znana w rybniku rodzina...

Awatar użytkownika
_hipcia
Generał broni
Posty: 3688
Rejestracja: 28 lut 2007, o 19:04
Lokalizacja: Rybnik
Kontakt:

Nieprzeczytany post autor: _hipcia »

Podjedź jeśli możesz. To są rzeczy, które trzeba przypominać, bo wnet odejdą ci, którzy pamiętali i psińco będziemy wiedzieć.

Awatar użytkownika
CRAZY !!!!!!
Sierżant
Posty: 432
Rejestracja: 7 kwie 2012, o 16:39
Lokalizacja: Rybnik

Nieprzeczytany post autor: CRAZY !!!!!! »

...też tak myślę...

Awatar użytkownika
_hipcia
Generał broni
Posty: 3688
Rejestracja: 28 lut 2007, o 19:04
Lokalizacja: Rybnik
Kontakt:

Nieprzeczytany post autor: _hipcia »

Ty pytaj, a ja tymczasem wkleję życiorys i zdjęcie grobu wspomnianego powyżej Edwarda Romańskiego, który służył tutejszej parafii przez wiele, wiele lat.
rodził się w Warszawie 27 lipca 1912 r. Ukończył w roku 1931 ewangelickie gimnazjum im. M. Reja w Warszawie, a następnie wstąpił na Wydział Teologii Ewangelickiej Uniwersytetu Warszawskiego. W dniu 24 kwietnia 1938 r. poślubił Dorotę Gesel, którą poznał w chórze kościelnym; towarzyszyła mu wiernie przez całe życie.
Ordynowany został 9 października 1938 r. przez NPW Ks. Biskupa dra Juliusza Burschego, w kościele św. Trójcy w Warszawie. Został wikariuszem parafii w Żyrardowie, gdzie pełnił swe obowiązki bez przerwy aż do 1945 r. W tymże roku Konsystorz powołał go na stanowisko administratora parafii w Rybniku, Czerwionce, Wodzisławiu i Raciborzu. W grudniu 1945 r. przybył do Rybnika, aby reaktywować w tym rejonie życie religijno-kościelne. Zajął się odbudową zniszczonych kościołów i organizacją pracy duszpasterskiej w Rybniku, Czerwionce, Raciborzu, Ściborzycach Wielkich; służył też parafii w Golasowicach, a administratorem parafii w Wodzisławiu był do roku 1952. W 1953 r. został wybrany proboszczem parafii w Rybniku-Czerwionce. Praca w objętych przez niego parafiach wymagała zorganizowania życia kościelnego od podstaw. W latach pięćdziesiątych prowadził pracę duszpasterską wśród młodzieży na obozach młodzieżowych w Warpunach i Nawiadach.
W 1958 r. wybrany został na radcę Konsystorza. Funkcję te sprawował do 1984 r., przy czym, zgodnie z prawem kościelnym, jako najstarszy radca pełnił też w ostatnich kadencjach obowiązki zastępcy Biskupa. Do końca życia był członkiem Konsystorskiej Komisji Egzaminacyjnej, przez długie lata członkiem, a w ostatniej kadencji przewodniczącym Synodalnej Komisji Pastoralnej, przez 10 lat, od 1974 r. do końca życia członkiem Komisji Liturgicznej Kościoła, wcześniej także członkiem Komisji Śpiewnikowej i Modlitewnikowej; był więc współredaktorem poprzednio obowiązującego Śpiewnika i Modlitewnika. W latach 1962-1984 był członkiem Synodu Kościoła.
Ks. Romański znany był społeczeństwu ewangelickiemu dzięki swojej pracy literackiej. Na łamach "Zwiastuna" ukazywały się rozmyślania, artykuły oraz utwory poetyckie.
Ksiądz Romański, tak zasłużony dla Kościoła, był zawsze człowiekiem skromnym, przystępnym, na wskroś prawym, koleżeńskim i nieszukającym godności i zaszczytów. Takim pozostanie w pamięci tych, którzy mieli okazję go bliżej poznać.
(Wykorzystano fragmenty wspomnienia o ks. Romańskim, którego autorem jest ks. Jan Gross)
:arrow: http://www.czerwionka.luteranie.pl/ks_e ... ubmenu=his
Załączniki
2.06.2012 część ewangelicka.JPG

Awatar użytkownika
_hipcia
Generał broni
Posty: 3688
Rejestracja: 28 lut 2007, o 19:04
Lokalizacja: Rybnik
Kontakt:

Re: Luteranie, czyli wierni Kościół Ewangelicko-Augsburskieg

Nieprzeczytany post autor: _hipcia »

Tablica upamiętniająca księdza Edwarda Romańskiego wisi na ścianie kościoła ewangelickiego.
Kosciol ewangelicko augsburski 6.01.2015 (8).JPG
Przy okazji kilka zdjęć ze środka kościoła.
Kosciol ewangelicko augsburski 6.01.2015 (1).JPG
Kosciol ewangelicko augsburski 6.01.2015 (2).JPG
Organy na emporze
Kosciol ewangelicko augsburski 6.01.2015 (7).JPG

Rybniker
Starszy szeregowy
Posty: 86
Rejestracja: 2 gru 2011, o 18:46
Lokalizacja: Rybnik O/S

Re: Luteranie, czyli wierni Kościół Ewangelicko-Augsburskieg

Nieprzeczytany post autor: Rybniker »

Od 1920 roku ołtarz nic się nie zmienił.

Awatar użytkownika
_hipcia
Generał broni
Posty: 3688
Rejestracja: 28 lut 2007, o 19:04
Lokalizacja: Rybnik
Kontakt:

Re: Luteranie, czyli wierni Kościół Ewangelicko-Augsburskieg

Nieprzeczytany post autor: _hipcia »

Rybniker pisze:Od 1920 roku ołtarz nic się nie zmienił.
Domyślam się, że masz pocztówkę z ołtarzem :-)

Rybniker
Starszy szeregowy
Posty: 86
Rejestracja: 2 gru 2011, o 18:46
Lokalizacja: Rybnik O/S

Re: Luteranie, czyli wierni Kościół Ewangelicko-Augsburskieg

Nieprzeczytany post autor: Rybniker »

Właśnie porównuję Twoje piękne fotografie z pocztówką niemal stuletnią i jestem w szoku, czas się zatrzymał, wszystkie detale identyczne.
Pierwsza pocztówka z rybnickim kościołem ewangelickim została wydana przez Maxa Bartels w 1895 roku.

Awatar użytkownika
_hipcia
Generał broni
Posty: 3688
Rejestracja: 28 lut 2007, o 19:04
Lokalizacja: Rybnik
Kontakt:

Re: Luteranie, czyli wierni Kościoła Ewangelicko-Augsburskie

Nieprzeczytany post autor: _hipcia »

Byłam również w zakrystii, ale nie chciałam robić zdjęć, by nikogo nie urazić. Ołtarz to ambona, z której nadal wygłaszane są kazania.
Na ambonie wisi obraz.
Kosciol ewangelicko augsburski 6.01.2015 (4).JPG

Zibi
Starszy szeregowy
Posty: 83
Rejestracja: 2 wrz 2013, o 10:53

Re: Luteranie, czyli wierni Kościoła Ewangelicko-Augsburskie

Nieprzeczytany post autor: Zibi »

Mam książeczkę, której treść odpowiada tytułowi. Zawiera m.in. życiorysy pastorów i sporo zdjęć.
Załączniki
Evangelische Kirchengemeinde książka.JPG
Evangelische Kirchengemeinde lista pastorów.jpg

Zibi
Starszy szeregowy
Posty: 83
Rejestracja: 2 wrz 2013, o 10:53

Re: Luteranie, czyli wierni Kościoła Ewangelicko-Augsburskie

Nieprzeczytany post autor: Zibi »

I jeszcze kilka zdjęć
Załączniki
Evangelische Kirchengemeinde widok.JPG
Evangelische Kirchengemeinde zbiorowe.JPG
Evangelische Kirchengemeinde nowa szkoła.jpg
Evangelische Kirchengemeinde szkoła.jpg

Rybniker
Starszy szeregowy
Posty: 86
Rejestracja: 2 gru 2011, o 18:46
Lokalizacja: Rybnik O/S

Re: Luteranie, czyli wierni Kościoła Ewangelicko-Augsburskie

Nieprzeczytany post autor: Rybniker »

Bardzo interesujący materiał.
Trzecia fotografia to pocztówka wydana w 1931 roku przez: Księgarnia Rybnicka, Właśc. Henkel, Rybnik, ul. Zamkowa Nr. 6 Fot. O. Schwittay. U góry po stronie prawej na foto wymazany napis: Rybnik, evang. Kościół.

Awatar użytkownika
_hipcia
Generał broni
Posty: 3688
Rejestracja: 28 lut 2007, o 19:04
Lokalizacja: Rybnik
Kontakt:

Re: Luteranie, czyli wierni Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego

Nieprzeczytany post autor: _hipcia »

Od jakiegoś czasu w kościele ewangelickim wisi przepięknie odnowiona tablica nagrobna z 1825 r. wraz z tłumaczeniem.
Załączniki
20190801_112519.jpg
20190801_112509.jpg

SID
Starszy kapral
Posty: 208
Rejestracja: 7 lut 2007, o 15:14

Re: Luteranie, czyli wierni Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego

Nieprzeczytany post autor: SID »

Mała uwaga.

W latach 1922 do 1937 kościół ewangelicki na Śląsku był samodzielnym kościołem pod nazwą "Ewangelicki Kościół Unijny na Polskim Górnym Śląsku". Po 1937 roku już nie był tak samodzielnym, bo szyld pozostał, ale środek wilcy zjedli (czytaj: wojewoda Grażyński wziął się za jego przejmowanie). W 1939 roku Niemcy (od 1 listopada) rozwiązali go, a parafie włączyli z powrotem do śląskich prowincji Kościoła Unii Staropruskiej.

Włączenie śląskich parafii do Kościoła Ewangelicko - Augsburskiego nastąpiło dopiero ustawą z 4 lipca 1947 r.

Na liście pastorów na lata 1937-39 figuruje ks. Zielke. Tak naprawdę nie pełnił tej funkcji, gdyż Grażyński nie uznał jego wyboru i mianował swojego. Był nim ks. R. Fiszkal.
SID

Awatar użytkownika
_hipcia
Generał broni
Posty: 3688
Rejestracja: 28 lut 2007, o 19:04
Lokalizacja: Rybnik
Kontakt:

Re: Luteranie, czyli wierni Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego

Nieprzeczytany post autor: _hipcia »

Relacja "przejezdnego" z 1933 r. w "Ewangeliku Górnośląskim".
Załączniki
Ewangelik gornoslaski 1933 wielkopbcyfr.jpg

ODPOWIEDZ